WhatsApp heeft vandaag aangekondigd dat het binnenkort advertenties gaat tonen die zijn gebaseerd op gebruikersgegevens. De populaire chatdienst van Meta zal hiervoor informatie verwerken zoals het land, de stad en de taal van gebruikers, evenals welke kanalen zij volgen en hoe ze met advertenties interacteren.

Voor gebruikers die hun WhatsApp-account hebben gekoppeld aan het Meta Accounts Center, zullen ook gegevens van andere Meta-diensten zoals Facebook en Instagram worden gebruikt voor advertentiedoeleinden. WhatsApp benadrukt in de aankondiging dat persoonlijke berichten, gesprekken en groepschats niet worden gebruikt voor deze advertenties.

De plannen stuiten echter direct op felle kritiek van de Europese privacyorganisatie noyb. Volgens noyb voldoet het plan mogelijk niet aan de strenge Europese privacywetgeving, de Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG), en de nieuwe Digital Markets Act (DMA). "Meta doet precies het tegenovergestelde van wat EU-wetgeving vereist. Data van verschillende platforms wordt gekoppeld en gebruikers worden zonder echte keuze gevolgd voor advertenties. Zonder vrijelijk gegeven toestemming is dit koppelen van data en tonen van gepersonaliseerde advertenties duidelijk illegaal," stelt Max Schrems, oprichter van noyb en bekend privacyactivist.

Schrems wijst erop dat Meta het zogenoemde 'Pay or Okay'-model, waarbij gebruikers moeten betalen om advertentietracking te vermijden, al op Instagram en Facebook heeft ingevoerd. Hij stelt dat de Ierse privacytoezichthouder (DPC) en de Europese Commissie hier niet effectief tegen zijn opgetreden. "We verwachten dat Meta hetzelfde met WhatsApp zal doen." Schrems hekelt het gebrek aan handhaving: "De Europese Commissie en nationale privacytoezichthouders hebben de taak burgers te beschermen tegen het zonder toestemming gebruiken van hun data – maar Meta heeft geleerd dat er geen echte consequenties zijn." Volgens Schrems worden er nauwelijks effectieve boetes opgelegd en zijn de weinige die zijn opgelegd vaak nog niet betaald.

De aankondiging van WhatsApp zet de controverse rond het datagebruik van Meta opnieuw in de schijnwerpers en verwacht wordt dat privacywaakhonden en toezichthouders zullen reageren op de nieuwe plannen.